Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс зохион байгуулдаг “Нээлттэй шүүх” хэвлэлийн бага хурал өнөөдөр /2021.10.21/ боллоо. Хэвлэлийн бага хурлаар Монгол Улсын шүүхийн 2021 оны III улирлын шүүн таслах ажиллагааны нэгдсэн дүн мэдээг Мэдээллийн технологи, хэргийн хөдөлгөөний удирдлагын хэлтсийн дарга Э.Амарсанаа, Шүүхийн статистик хариуцсан референт Э.Ганцэцэг, П.Ангарагсайхан нар танилцуулсан юм.

Хэвлэлийн бага хурлын мэдээллийг тоймлон хүргэе.

Монгол Улсын шүүх 2021 оны 3 дугаар улиралд 62138 хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэсэн байна. Монгол Улсын анхан шатны шүүхүүд эрүүгийн 8668, иргэний 29970, захиргааны 1222 хэрэг, зөрчлийн 15857 нийт 55717 хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэж, 15980 хүн, 61 хуулийн этгээдэд ял шийтгэл оногдуулж, 1107 хүнийг хорих ял эдлэхээс хугацааны өмнө суллаж хяналт тогтоох болон ялаас чөлөөлж, 1020 хүнд цагдан хорих арга хэмжээ авч, 1436 хүний цагдан хорих хугацаа сунгажээ.

Анхан шатны шүүхээр хянан шийдвэрлэсэн эрүүгийн хэрэг 2159 хэргээр буюу 19.9 хувиар, иргэний хэрэг 11933 хэргээр буюу 28.5 хувиар тус тус буурсан бол захиргааны хэрэг 102 хэргээр буюу 9.1 хувиар өссөн байна.

Давж заалдах шатны шүүх 2021 оны 3 дугаар улиралд эрүүгийн 1574, зөрчлийн 406, иргэний 1956, захиргааны 994 хэрэг, нийт 4930 хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэжээ.

Хяналтын шатны шүүх 2021 оны 3 дугаар улиралд эрүүгийн 273, иргэний 1092, захиргааны 126 хэрэг нийт 1491 хэргийг хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар хянан шийдвэрлэсэн байна.

Анхан шатны шүүхэд бүрэлдэхүүнтэй 1105 хуралдаанд 1121 иргэдийн төлөөлөгч оролцжээ.

А. Эрүүгийн хэрэг, зөрчил

Монгол Улсын хэмжээнд 2021 оны 3 дугаар улиралд хянан шийдвэрлэсэн эрүүгийн хэрэг 19.9 хувиар, ял шийтгүүлэгчдийн тоо 23.9 хувиар тус тус буурсан байна.

Шүүхээс 9895 хүнийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, 8144 хүнд ял шийтгэл оногдуулж шийдвэрлэсэн байна. 1142 хүнд хорих ял оногдуулахгүйгээр тэнсэх арга хэмжээ авсан байна.

Зарим гэмт хэргийн тоо өсөв (гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх, хахууль авах, хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, цахим мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг өссөн дүнтэй байна).

Анхан шатны шүүхээр хянан шийдвэрлэсэн нийт хэргээс дараах төрлийн гэмт хэрэг өссөн байна.

• гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх гэмт хэрэг 27 хэргээр буюу 16.8 хувиар,
• хахууль авах гэмт хэрэг 4 хэргээр буюу 14.8 хувиар,
• хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг 10 хэргээр буюу 2.1 дахин,
• цахим мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт 2 хэргээр 25 хувиар тус тус өссөн байна.

Зарим төрлийн гэмт хэргийн тоо буурав.

Үүнд:

• хүнийг алах гэмт хэрэг 53 хэргээр буюу 26.9 хувиар,
• бусдын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэрэг 1047 хэргээр буюу 23.4 хувиар,
• хулгайлах гэмт хэрэг 484 хэргээр буюу 35.6 хувиар,
• дээрэмдэх гэмт хэрэг 105 хэргээр буюу 48.2 хувиар,
• мал хулгайлах гэмт хэрэг 131 хэргээр буюу 38.3 хувиар,
• авто тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих гэмт хэрэг 234 хэргээр буюу 29.4 хувиар,
• залилах гэмт хэрэг 51 хэргээр буюу 8.2 хувиар
• улсын хилээр барааг хууль бусаар хил нэвтрүүлэх 25 хэргээр буюу 75.8 хувиар тус тус буурсан дүнтэй гарсан байна.

Шүүх торгох ялыг түлхүү оноожээ

Монгол Улсын хэмжээнд 2021 оны 3 дугаар улиралд шүүхээс торгох ялаар нийт 4576 хүн, нийтэд тустай ажил хийлгэх ялаар 1234 хүн, хорих ялаар 1855 хүн, зорчих эрхийг хязгаарлах ялаар 482 хүн тус тус ял шийтгүүлсэн байна.

Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулбал хорих ял оногдуулсан хүний тоо 34.9 хувиар, торгох ял шийтгүүлсэн хүний тоо 23.1 хувиар, нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулсан хүний тоо 35.1 хувиар тус тус буурсан байна.

Шүүхээс 2021 оны 3 дугаар улиралд 4576 хүнийг нийт 6 тэрбум 800 сая 664 мянга 570  төгрөгийн торгох ял шийтгэсэн нь 633 сая 777 мянга 720 төгрөгөөр буюу 8.5 хувиар буурсан дүнтэй гарсан байна.

Цагдан хорих зөвшөөрлийн тоо буурав

Улсын хэмжээнд 2021 оны 3 дугаар улиралд цагдан хорих зөвшөөрөл олгосон хүний тоог өмнөх онтой харьцуулбал 400 хүнээр буюу 28.2 хувиар, цагдан хорихоос татгалзсан хүний тоо 99 хүнээр буюу 34.5 хувиар тус тус буурсан байна. Сэжигтнийг баривчлах зөвшөөрөл олгосон хүний тоо 35 хүнээр буюу 25.2 хувиар буурсан байна.

Хорих ял эдлэх дэглэмийг бууруулав

Улсын хэмжээнд 2021 оны 3 дугаар улирлын байдлаар нийт 113 ялтны хорих ял эдлэх дэглэмийг бууруулж, хаалттайгаас нээлттэй дэглэмд шилжүүлсэн нь өнгөрсөн онтой харьцуулбал 3 хүн буюу 2.7 хувиар өссөн байна. 

Шүүхээс шийдвэрлэсэн зөрчлийн хэрэг 23.3 хувиар өсөв

Анхан шатны шүүх: Эрүүгийн болон захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхүүд 2021 онд харьяаллын дагуу зөрчлийн 15857 хэргийг шийдвэрлэж, эрх бүхий албан тушаалтны шийтгэл оногдуулсан 474 шийдвэрийг хянасан байна. 65 хуулийн этгээд, 3969 хүнд торгох шийтгэл, 12015 хүнд баривчлах шийтгэл оногдуулжээ.

Давж заалдах шатны шүүх: Эрүүгийн болон захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх нийт 406 зөрчлийг хянан шийдвэрлэж 202 хэрэгт буюу 49.8 хувьд нь анхан шатны шүүхийн шийтгэврийг хэвээр үлдээж, 106 зөрчлийн хэрэгт буюу 26.2 хувьд нь өөчлөлт оруулж, 98 хэрэгт буюу 24.0 хувьд нь шүүхийн шийтгэврийг хүчингүй болгож тус тус шийдвэрлэсэн байна.

Б. Иргэний хэрэг

Тайлант хугацаанд шийдвэрлэсэн иргэний нийт хэрэг өмнөх оны мөн үеэс 27 хувиар буурав

Анхан шатны шүүхийн шийдвэрлэсэн иргэний хэргийн тоо өмнөх оны мөн үеэс 11933 хэрэг буюу 28.5 хувиар буурсан байна. Иргэний хэрэг ийнхүү буурахад гэрээтэй холбоотой маргаан 1754 хэргээр буюу 15.7 хувиар, гэрээний бус үүрэгтэй холбоотой маргаан 194 хэргээр буюу 30.8 хувиар, ажилласан жил тогтоосон маргаан 5180 хэргээр буюу 55.7 хувиар тус тус буурсан нь голлон нөлөөлсөн байна.

Давж заалдах шатны шүүхийн шийдвэрлэсэн иргэний хэрэг өмнөх оны мөн үеэс 795 хэргээр буюу 28.9 хувиар буурсан бол хяналтын шатны шүүхийн шийдвэрлэсэн иргэний хэрэг өмнөх оны мөн үеэс 567 хэргээр буюу 92.6 хувиар буурчээ.

Шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлал шүүхийн ачааллыг 24. хувиар бууруулав

Шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлал 8108 өргөдлийг шийдвэрлэж 5362 буюу 66.1 хувьд нь эвлэрэл амжилттай болж, 2736  буюу 33.9 хувьд нь эвлэрэл амжилтгүй болсон байна.

В. Захиргааны хэрэг